Zingen met hart en ziel

"Iedereen kan zingen. In Afrika wordt overal gezongen. Hele dorpen zingen liederen met elkaar. Er is daar niemand die zegt: 'Jantje kan niet zingen'. Hoogstens hoor je mensen zeggen: 'Klaas kan wel heel erg mooi zingen'. Zingen hoort bij de Afrikaanse cultuur en wordt altijd en overal gedaan. Niet kunnen zingen is voor de mensen daar een onbekend iets. Het wordt tijd dat die gedachte ook hier doordringt."

Het is donderdagavond kwart over acht. Samen met veertien anderen zit ik in een kring in een zaal van de volksuniversiteit. Nog een beetje zenuwachtig kijkt iedereen om zich heen. Vanavond is namelijk de eerste les van onze cursus 'Zingen met hart en ziel'. Zojuist hebben we een klein voorstelrondje gedaan. Vier mannen en elf vrouwen gaan de komende vijf weken met volle overtuiging de longen uit hun lijf zingen. Alhoewel, met volle overtuiging?

Zingen is eng. Zingen is eng en bijna niemand kan het. Tenminste, als je uitspraken van mijn mede-cursisten moet geloven. Hoewel er een paar zijn die al in een koor zingen ("Gewoon als achtergrond hoor! Geen solo"), blijkt het merendeel zich vooral te hebben ingeschreven om eindelijk eens af te rekenen met hun zing-angst en melodiedrempels.

"Mijn kinderen zeggen dat ik vals zing"
"Mijn juffrouw vroeg vroeger altijd of het iets minder kon"
"Ik heb eigenlijk nog nooit echt durven zingen"

Bovenstaand is slechts een kleine greep van de zangtrauma's die tijdens het voorstelrondje voorbij kwamen. Allemaal mensen die het leuk vinden om te zingen, maar door opmerkingen uit hun omgeving (niet meer) durven. Of alleen nog maar onder de douche.

Zelf heb ik niet echt een trauma te verwerken wat betreft zingen. Maar ik merk ook dat ik naarmate ik ouder wordt steeds vaker een drempel over moet. Daar waar ik als klein meisje altijd vooraan stond om een liedje voor de juf te zingen of het hele repertoire van Kinderen voor Kinderen bij elkaar te galmen, kijk ik nu wel uit voordat ik mijn keel openzet. Zingen is immers iets waar alleen de echt getalenteerden zich aan mogen wagen. Toch?

En dat was het punt waarop onze zangleraar ingreep en ons het verhaal over de zingende Afrikanen vertelden. Zingen gaat niet om goed of slecht. Zingen gaat om plezier hebben, je hart luchten en muziek maken met elkaar. Ja, natuurlijk zal de een wat mooier of bijzonderder kunnen zingen dan de ander, maar dat betekent niet meteen dat jij niet kunt zingen.
Wees niet bang voor valse noten, hoge tonen of gekke ritmes. Zet je gedachten heel even uit en zing alsof je niet anders kan. Zingen is gezond en maakt bovendien erg vrolijk. Zonde toch om daar dan niets mee te doen!

En dus gingen we aan de slag. De stoelen werden aan de kant geschoven, de muziek werd gestart, en na een paar aarzelende eerste klanken zong iedereen uit volle borst: "Morokenie wa kwe tu, Morokenie. Morokenie, wa kwe tu." Een Afrikaans welkomstlied. Toepasselijker had onze leraar het niet kunnen kiezen.

Twee uur laten stap ik op de fiets. Met melodieën in mijn hoofd en liedjes op mijn tong. Al hummend en zingend fiets ik naar huis. Daar aangekomen moet ik nog minstens een half uur 'uitstuiteren' voordat ik rustig naar bed kan gaan. Het is waar: van zingen word je vrolijk en krijg je energie. Niet zo gek dus dat die Afrikanen dat de hele dag door doen. Het wordt tijd dat ook in Nederland meer gezongen wordt.