Voor altijd blijven spelen

"Speel je spel maar meisje
Want als je straks groot bent
dan ben je om te spelen vaak te moe
speel jij je spel maar meisje
voordat je groot moet wezen
grote moede mensen komen niet aan spelen toe"

Bovenstaand begin van een gedichtje is bijna 26 jaar geleden door mijn moeder opgeschreven in mijn baby-fotoalbum. Van wie het gedicht oorspronkelijk is weet ik niet, maar wel dat het een gedicht is dat mij raakt, vooral door de boodschap die erin zit. Want wanneer houd je eigenlijk op met spelen? Of beter: waarom houden we naarmate we ouder worden steeds vaker op met spelen?

Als ik de verhalen over mij als kind moet geloven, was ik een meisje dat nooit stil kon zitten en het liefst al zingend en dansend door het leven ging. Net twee jaar oud, wilde ik niets liever dan op de grote schoenen van mijn vader de wereld buiten het tuinhekje ontdekken of stond ik met een microfoon in de huiskamer uit volle borst kinderen voor kinderen liedjes mee te zingen. Ook later op de basisschool was de verlegenheid bij mij ver te zoeken en stond ik vrijwel altijd vooraan de rij te trappelen als er weer eens een liedje, dansje of toneelstukje moest worden gedaan. Zonder gêne las ik alleen een zelfgeschreven verhaal voor tijdens een afgeladen kerst uitvoering van blokfluit en bleef ik zelfs na 5 afwijzingsbrieven stug doorschrijven naar dat gooise kinderkoor omdat ik ervan overtuigd was dat ook ik daar een plekje in verdiende. Vrolijk, spontaan en onderzoekend zo denk ik dat ik in die tijd het best omschreven kon worden. En natuurlijk, ook toen was mijn serieuze, piekerende en soms onzekere kan te zien, maar in mijn geheugen was het vooral de onbekommerde speelsheid die de boventoon voerde.

Inmiddels, twee decennia later, vraag ik me soms wel eens af waar die kant van mij gebleven is. Niet dat ik nu als een schuchtere en teruggetrokken troela door het leven gaan, maar het meisje van toen zit wel wat dieper weggestopt. Naarmate ik in de pubertijd terecht kwam is over de vrije blijheid een laagje gêne gekomen. Een laagje gedachten die, vaker dan dat ik het wil, de plaats inneemt van mijn eerste intuïtie en me daardoor vaker aan het denken zet voordat ik iets doe. Spontaan een liedje zingen voor een groep is er niet meer bij en hoewel ik stiekem ergens nog steeds die oude droom koester om te schitteren op het podium, wint de verlegenheid het van mijn lef. Ik bloos meer dan vroeger en sta meer stil bij de vraag of ik iets wel goed kan in plaats van dat ik gewoon doe wat ik leuk vind.

Ik troost mij echter met de gedachte dat ik niet de enige ben die met de jaren minder vrij en open is geworden. Hoe ouder je wordt, hoe rationeler je wordt en hoe minder je toegeeft aan het speelse kind in je. We houden meer rekening met anderen en wat anderen wel niet van ons denken. Meningen zijn snel gevormd en uiteindelijk willen we allemaal aardig gevonden worden, in plaats van vreemd en raar. Terwijl vreemd en raar soms juist zo fijn en bevrijdend kan zijn! Ik kan me niet voorstellen dat er iemand is die niet eens open en bloot huppelend over straat zou willen gaan. Of gewoon midden op straat een dansje maken, een lied te zingen uit volle borst. Mijn beste vriendin en ik hebben al eens serieus gefantaseerd over een speelparadijs voor volwassenen, waar iedereen naar hartenlust kan apekooien, springen op springkussens of een skippybalwedstrijd kan houden. We leven naarmate we ouder worden veel te vlak, veel te nadenkend en vergeten daarbij vaak hoe lekker het kan zijn om eens ongegeneerd hard te schreeuwen of helemaal los te gaan op je favoriete nummer, ondanks dat je misschien helemaal niet kan zingen en dansen. Ondanks wat mensen van je denken. Ondanks je geremdheid. Nee, gewoon..alles loslaten!

Gelukkig merk ik tegelijkertijd ook dat ik langzaam over de grootste 'schaam-fase' heen begin te komen. Nu ik bijna aan de 'verkeerde kant' van de twintig kom (ja, nog steeds piepjong, ik weet het!), merk ik dat ik langzaam klaar ben met dat dikke omhulsel dat om dat speelse meisje heen ligt. Ik merk dat ik in groepen langzaam meer mezelf durf te laten horen en dat ik vooral de dingen blijf doen die ik echt leuk vind. Op musical-cursus bijvoorbeeld of eindelijk een keer op zangles. Heerlijk vind ik het! Na iedere avond kom ik weer stuiterend en vol van energie thuis. Vrolijk, blij. En dat ik dan misschien geen muscialster ben of een stem heb als Wende Snijders, maakt me inmiddels niet zoveel meer uit. Ik heb er plezier in en haal er energie uit. Dat is wat telt.

Wie speelt blijft jong en degene dat gek vindt zou zelf hoognodig weer eens een stevig potje moeten spelen. Zing, vecht, huil, bidt, lach, werk en bewonder uit volle borst! Je zult merken dat je ervan opknapt. Zou de wereld er bovendien niet een stukje mooier en vrolijker uitzien als iedereen zich eens wat meer liet gaan zonder daarbij over een ander te oordelen? Dat het als normaal wordt gezien om mee te zingen met de leuke muziek van de straatmuzikant of als eerst de dansvloer op te springen tijdens een feestje. Hoe fijn zou dat zijn?

Misschien is het een onbereikbaar streven, maar wie niet droomt zal nooit een droom in vervulling zien gaan. Ook ik ben de schaamte nog niet helemaal voorbij, maar dat is niet erg. Ik ben erachter dat de blozende wangen op zijn tijd ook dingen zijn die bij mij horen en onlosmakelijk met het spelende meisje verbonden zijn. Het is wie ik ben en wat mij maakt zoals ik ben. Het grote en kleine meisje gaan samen hand in hand. En zolang de blos en de schaamte het niet van de vrijheid en de speelsheid winnen, blijft de vrije ik in mij levend. Want iedereen kan blijven spelen, hoe oud of jong je ook bent. Als je maar wilt.

"Speel jij je spel maar meisje
nu en je hele leven
ook als je straks volwassen bent, en van het spelen moe
beloof me dat je nooit je speelsheid op zult geven,
en als je spelen wilt,kom ik altijd naar je toe
want ik speel mijn spel mijn kind,
ook al ben ik nu volwassen
ik voel me net zo jong als jij ,
samen spelen we ons spel
'wie is kind en wie volwassen'
en hoewel ik echt volwassen ben,
is het kind in mij nog vrij."